ในช่วงที่ผ่านมานี้ คุณครูมีโอกาสได้พูดคุยกับคุณพ่อคุณแม่หลายท่านที่พาลูกมาเข้ารับการประเมินพัฒนาการที่คลินิกของเรา หลายบ้านมีความกังวลใจในพัฒนาการของลูก อยากวางแผนการเลี้ยงดูเพื่อพัฒนาการของลูกให้สมวัย เมื่อสอบถามเกี่ยวกับการเลี้ยงดูที่บ้าน คุณพ่อคุณแม่บางท่านเกิดความคิดว่า “หรือเพราะเราเลี้ยงลูกผิดเอง” ซึ่งจริงค่ะ เพราะคุณพ่อคุณแม่มีส่วนที่อาจทำให้น้องมีพัฒนาการล่าช้า ไม่สมวัยจากความรักที่มีให้ลูกมากเกินไปจนขัดขวางพัฒนาการ การเลี้ยงดูแบบไหนที่ทำให้ลูกพัฒนาการช้ามาลองสังเกตพฤติกรรมของเรากันนะคะ
หรือเพราะเราเลี้ยงลูกผิดเอง?
- คุณพ่อคุณแม่สายช่วยเหลือ เมื่อถึงวัยที่เด็กๆ ต้องเริ่มมีการช่วยเหลือตนเองตามวัย คุณพ่อคุณแม่อาจรู้สึกว่าเด็กๆ ยังไม่ต้องทำได้เองได้ในตอนนี้ ‘เราทำให้ไปก่อนโตขึ้นมาเดี๋ยวเขาก็ทำได้เอง’ ‘ลูกทำเองมันช้า เราทำให้รวดเร็วทันใจ’ คุณพ่อคุณแม่สายนี้ควรหยุดการช่วยเหลือที่มากเกินไปเพราะจะทำให้ลูก พัฒนาการช้า
- คุณพ่อคุณแม่สายรู้ใจ คุณครูเชื่อว่าคุณพ่อคุณแม่ใช้เวลาอยู่กับลูกนาน แค่มองตาก็รู้ใจว่าจังหวะนี้ลูกต้องการอะไร ส่งเสียงพร้อมสีหน้าแบบไหนแปลว่าอยากได้อะไร แต่ช้าก่อนค่ะ การรู้ใจลูกมากเกินไปทำให้เด็กๆ ไม่มีโอกาสได้ใช้ภาษาเพื่อการสื่อสาร ทำให้เด็กๆ มีพัฒนาการทางภาษาล่าช้า ส่งผลต่ออารมณ์ หงุดหงิด คับข้องใจ ร้องไห้ เพราะไม่สามารถใช้ภาษาสื่อสารบอกความต้องการกับคนรอบข้างได้ คุณพ่อคุณแม่ที่รู้ใจจนเกินไปควรหยุดเพราะจะทำให้ลูก พัฒนาการช้า
- คุณพ่อคุณแม่สายวิตกกังวล บางครอบครัวกว่าจะมีเจ้าตัวเล็กไม่ใช่เรื่องง่าย ดังนั้น เราอยากจะเลือกหรือหาสิ่งดีๆ มาเกิดขึ้นให้กับลูก หากสิ่งไหนดูอันตรายเราจะห้ามและรอลูกโตกว่านี้ แต่ในความเป็นจริงนั้นการที่เด็กได้ลงมือทำ ได้ทำในสิ่งที่ไม่เคยทำจะช่วยเสริมสร้าง Self- esteem ให้กับลูก คุณพ่อคุณแม่สายวิตกกังวล ควรปล่อยและวางอะไรที่หนักอึ้งลง เพราะการวิตกกังวลจนช่วยเหลือมากเกินไปของผู้ปกครองจะทำให้ลูก พัฒนาการช้า
ในรูปแบบการเลี้ยงดูของคุณพ่อคุณแม่แต่ละข้อที่กล่าวมานั้นมีข้อดีในตัวเอง สิ่งสำคัญในการเลี้ยงดูเด็กคนหนึ่งให้มีพัฒนาการที่สมวัยนั้นคือ ความสมดุล ที่จะกล้าให้เด็กๆ ได้ลองผิดลองถูก ช่วยเหลือตัวเองได้แต่จังหวะไหนที่เกินขอบเขตที่ควรจะเป็นหรืออันตรายมากควรห้าม นอกจากนี้การรู้ว่าพัฒนาการของเด็กในแต่ละช่วยวัยควรทำอะไรได้และเราพยายามพาลูกไปถึงในแต่ละขั้นจะทำให้ลูกมีพัฒนาการสมวัย ห่างไกลพัฒนาการช้า
ในวันที่รู้ว่ามีส่วนผิด
ก่อนถึงวิธีการแก้ไข คุณครูอยากจะขอกอดผู้ปกครองแน่นๆ เพื่อส่งพลังให้ เราทุกคนล้วนเพิ่งเคยเป็นพ่อ แม่ ของลูก เราทุกคนต่างมีความตั้งใจดีและความรักที่มอบให้แก่ลูกที่น่ารักของเรา หากสิ่งที่เราทำมีส่วนที่ทำให้ลูกมีพัฒนาการช้า เราอาจจะมีความรู้สึกต่างๆ เข้ามา ขอให้คุณพ่อคุณแม่ค่อยๆตั้งรับและนำแนวทางนี้ไปใช้ดูนะคะ
- ยอมรับ: ยอมรับกับสิ่งที่เกิดขึ้นหากลูกของเรามีพัฒนาการช้าหรือได้รับการวินิจฉัยจากคุณหมอ การยอมรับความจริงอาจเป็นเรื่องที่ยากแต่เปรียบเสมือนเป็นการติดกระดุมเม็ดแรกของการกระตุ้นพัฒนาการเพื่อจะได้หาแนวทางที่เหมาะสมในการแก้ไขปัญหาตรงหน้าให้ดียิ่งขึ้น
- เปิด: เปิดใจรับแนวทางการกระตุ้นพัฒนาการที่เหมาะสมกับลูกของเราว่าพัฒนาการช้าด้านใด ด้านนั้นมีแนวทางการส่งเสริมเป็นอย่างไร เปิดใจที่จะพูดคุยถึงความกังวลเกี่ยวกับลูกให้คุณครูได้ทำความเข้าใจและร่วมกันหาวิธีการที่ช่วยเหลือคุณพ่อคุณแม่ได้
- ปรับ: ในช่วงแรกของการปรับวิธีการเลี้ยงดูคุณพ่อคุณแม่อาจเผชิญกับความยากลำบากท้าทายความอดทนของเราเองที่จะไม่หยิบยื่นอะไรให้เขาในแบบเดิมๆ แต่หากผ่านพ้นช่วงแรกและเห็นผลของความพยายามจะทำให้เรามีกำลังใจที่จะเดินหน้าปรับการเลี้ยงดูอย่างสม่ำเสมอและมีประสิทธิภาพ
- ไปด้วยกัน: คุณครูเซ้นเซมีแนวความคิดการส่งเสริมพัฒนาการเด็กให้ได้ดี เกิดจากความร่วมมือกันระหว่างในบ้าน(ครอบครัว) คลินิก (ทีมคุณครูนักวิชาชีพ) และโรงเรียน (คุณครู) ในทุกๆส่วนล้วนมีบทบาทสำคัญในการกระตุ้นเด็กพัฒนาการช้าให้มีพัฒนาการที่สมวัย ใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขในสังคม
คุณครูอยากจะขอให้คุณพ่อคุณแม่เอาความรัก ความปรารถนาดีต่อลูกมาเป็นพลัง ร่วมกับความรู้เกี่ยวกับพัฒนาการช้า แนวทางการส่งเสริมพัฒนาการแต่ละบุคคลที่คุณครูที่เซ้นเซให้นำไปปรับใช้อย่างสม่ำเสมอเพื่อผลลัพธ์ที่ดีขึ้นกว่าวันนี้และดีขึ้นในทุกๆวันนะคะ
กบ.1123
